Katedra Chemii Organicznej, początkowo funkcjonowała jako Zakład Chemii Organicznej i Biologicznej.

1 Września 1947 roku na ówczesnym Oddziale Farmaceutycznym powstał Zakład Chemii Organicznej i Biologicznej. Jego pierwotną jednostką była, tuż po wojnie utworzona, farmaceutyczna Pracownia Chemii Organicznej przy Katedrze Chemii Organicznej Uniwersytetu. Organizatorem Zakładu Chemii Organicznej i Biologicznej oraz jego pierwszym kierownikiem była prof. Rufina S. Ludwiczak. 1 Maja 1948 roku Zakład przemianowano na Katedrę Chemii Organicznej i Biologicznej. Prof. R. Ludwiczak początkowo prowadziła wykłady i ćwiczenia dla studentów z zakresu chemii badania środków spożywczych. Obok prof. J. Suszki prowadziła także zajęcia z zakresu chemii organicznej dla studentów farmacji.

Do czasu powołania pani prof. R. Ludwiczak na stanowisko kierownika Katedry, tj. do 1 maja 1948 roku, studenci farmacji odbywali zajęcia dydaktyczne w pozafarmaceutycznym zakładzie uniwersyteckim, tzn. w Zakładzie Chemii Organicznej u prof. J. Suszki i prof. A. Korczyńskiego.

W 1949 roku Katedrze Chemii Organicznej i Biologicznej zostały przyznane pierwsze samodzielne pomieszczenia – ok. 70 m² na parterze budynku Collegium Chemicum przy ul. Grunwaldzkiej. Od 1 października 1950 roku Katedra chemii Organicznej stanowiła część Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej. Oprócz niej w skład Wydziału wchodziło początkowo dziesięć jednostek: Katedra i Zakład Botaniki i Uprawy Roślin Lekarskich, Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej, Katedra i Zakład Farmakognozji, Katedra i Zakład Chemii Farmaceutycznej, Zakład Badania Środków Spożywczych, Zakład Chemii Toksykologicznej i Sądowej, Zakład Technologii Chemicznej Środków Leczniczych, Pracownia Chemii Analitycznej Jakościowej, Chemii Analitycznej Ilościowej, Chemii Fizycznej i Pracownia Farmakodynamiki.

Na początku lat pięćdziesiątych Katedra uzyskała kolejne pomieszczenia, co znacznie poprawiło jej sytuację lokalową. Przyznanie w 1963 roku sali ćwiczeń pozwoliło całkowicie się usamodzielnić. Do tej pory studenci korzystali z sali ćwiczeń Zakładu Chemii Farmaceutycznej, znajdującej się na drugim piętrze budynku.

Do połowy lat pięćdziesiątych, studia farmaceutyczne trwały cztery lata i kończyły się uzyskaniem dyplomu farmaceuty, bez wykonywania pracy magisterskiej.

W latach 1965-1968 istniało przy Katedrze Studium Asystenckie. W roku akademickim 1967/68 zorganizowano Studium Doktoranckie.

W 1970 roku wprowadzono strukturę instytutową Wydziału, powołując dwa instytuty: Instytut Biologiczno-Farmaceutyczny oraz Instytut Chemii i Analityki. Wszystkie dotychczas istniejące katedry zostały przemianowane na zakłady. Zakład Chemii Organicznej wszedł w skład Instytutu Chemii i Analityki obok takich zakładów jak: Zakład Chemii Fizycznej, Zakład Chemii Ogólnej (z Wydziału Lekarskiego), Zakład Technologii Chemicznej Środków Leczniczych, Zakład Chemii Toksykologicznej, Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej, Zakład Biochemii. Obowiązki dyrektora pełnił prof. E. Pawełczyk.

1 Października 1977 roku kierownictwo Zakładu Chemii Organicznej objęła ówczesna doc. dr hab. (od 1978 roku profesor) Urszula Wrzeciono.

Kolejna reorganizacja Wydziału nastąpiła w 1978 roku, kiedy to w miejsce dwóch Instytutów powołano trzy: Instytut Bioanalizy i Badania Środowiska, Instytut Chemii i Instytut Leku. W skład Instytutu Chemii, którego dyrektorem był prof. J. Pawlaczyk, wchodziły takie zakłady jak: Zakład Chemii Organicznej, Zakład Chemii Fizycznej z Pracownią Matematyki i Zakład Chemii Nieorganicznej. W roku 1982 zostały rozwiązane instytuty a zakłady zostały przemianowane na katedry. Nowa struktura Wydziału obejmowała 13 katedr.

01 Grudnia 2000 do 30 września 2023r. kierownikiem Katedry i Zakładu Chemii Organicznej był Prof. dr hab. n. farm. Lucjusz Zaprutko.

01 Października 2023r, roku kierownictwo Katedry i Zakładu Chemii Organicznej objęła dr hab. n. farm. Anna Pawełczyk.

Prof. zw. nauk farmaceutycznych dr chemii Rufina Stella Ludwiczak

Profesor zwyczajny nauk farmaceutycznych doktor chemii Rufina Stella Ludwiczak (1906 – 2001), uczennica profesora Jerzego Suszki, objęła stanowisko Kierownika Katedry i Zakładu Chemii Organicznej i Biologicznej Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Poznańskiego w maju 1948 roku. Po utworzeniu Akademii Medycznej w Poznaniu w roku 1950, wymieniona Katedra weszła w skład Wydziału Farmaceutycznego tej Uczelni. Katedrą i Zakładem Chemii Organicznej na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej profesor Ludwiczak kierowała do roku 1976, to jest do chwili przejścia na emeryturę.

Działalność naukową profesor Ludwiczak cechuje podejmowanie kierunków badań aktualnych o wysokiej randze naukowej. Zajmowała się alkaloidami kory chinowej, związkami rakotwórczymi, badaniami fitochemicznymi oraz syntezą związków organicznych o spodziewanym działaniu farmakologicznym. Wyniki badań, uzyskane osobiście lub pod Jej kierunkiem, opublikowane zostały w ponad 100 oryginalnych pracach naukowych. Referowane były ponadto na licznych zjazdach naukowych krajowych i zagranicznych, między innymi w Paryżu, Cambridge i Budapeszcie.

Profesor Ludwiczak była promotorem 8 przewodów doktorskich i patronem 3 przewodów habilitacyjnych. Spośród jej wychowanków trzech uzyskało tytuł profesora.

Profesor Ludwiczak prowadziła szeroką współpracę naukową z różnymi ośrodkami krajowymi i zagranicznymi. Wymienić tu należy Instytut Leków w Warszawie, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Poznaniu, Instytut Przemysłu Farmaceutycznego w Warszawie, Chemiczną Spółdzielnię pracy w Poznaniu, Uniwersytet w Glasgow i Instytut Chemii Organicznej Uniwersytetu w Strasburgu.

Profesor Ludwiczak była członkiem wielu komisji i towarzystw naukowych takich jak Komisja Nauk Farmaceutycznych PAN, Sekcja Leku Roślinnego i Syntetycznego oraz Komisja Nauk Chemicznych Oddziału PAN w Poznaniu, Rada Naukowa Instytutu Przemysłu Zielarskiego w Poznaniu, Polskie Towarzystwo Chemiczne, Biochemiczne i Farmaceutyczne oraz Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, w którym przez wiele lat pełniła funkcję sekretarza i przewodniczącej Komisji Matematyczno-Przyrodniczej. Od roku 1990 była członkiem honorowym tegoż Towarzystwa, a od 1985 roku członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Chemicznego.

Profesor Ludwiczak pełniła liczne funkcje zawodowe i społeczne. Była między innymi prodziekanem i dziekanem Wydziału Farmaceutycznego oraz pełniła obowiązki Prorektora Akademii Medycznej w Poznaniu. Była posłem do Sejmu w latach 1961 -1964.

Za swą wybitną działalność profesor Ludwiczak odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką Honorową za Zasługi w Rozwoju Miasta Poznania, Odznaką za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia, Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego oraz Tytułem Honorowym Zasłużony Nauczyciel PRL.

 

LISTA PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH W CIĄGU CAŁEGO OKRESU ISTNIENIA ZAKŁADU:

Byli pracownicy naukowi:

prof. dr hab. n. farm. Sylwester Bałoniak,

mgr farm. Krystyna Bogowska,

dr farm. Jaromir Budzianowski (obecnie profesor),

mgr farm. Wioletta Charsche,

mgr farm. Eugenia Domagalina (później profesor),

mgr farm. Marek Drozdowski,

dr farm.Jadwiga Dudzińska-Usarewicz,

mgr farm. Tomasz Jaskulski,

dr farm Urszula Kamińska-Thiel,

mgr farm. Klara Kempska,

dr farm. Bronisława Krzysztofik,

dr farm. Teresa Kubala,

dr med. mgr farm. Zbigniew Leja,

prof. dr hab. n. farm. Rufina Stella Ludwiczak,

mgr Jerzy Masiakowski (obecnie profesor),

dr farm. Henryka Matuszelewska-Błaszczak,

dr farm. Andrzej Mroczkiewicz,

dr farm. Walentyna Niewęgłowska,

dr farm. Andrzej Ostrowicz,

dr farm. Jan Pasich,

dr farm. Longin Rafiński,

mgr farm. Andrzej Rykowski (obecnie profesor),

mgr Alina Suszko,

dr farm. Krystyna Stachowiak-Szczawińska (obecnie profesor),

mgr farm. Cezary Szoja,

mgr Włodzimierz Trzebny,

dr farm. Włodzimiera Turowska,

mgr chem. Hanna Wójtowicz, (obecnie doktor)

prof. dr hab. n. farm. Urszula Wrzeciono,

prof. dr hab. n. farm. Irena Życzyńska-Bałoniak,

dr n. farm. Ewa Linkowska,

dr n. farm. Ewa Melzer,

dr n. farm. Urszula Skierska,

dr n. farm. Marcin Kowiel,

dr n. farm. Krystyna Majewska,

dr hab. n. farm. Anna Katrusiak.

 

Byli pracownicy inżynieryjno-techniczni, obsługa:

Gabriela Andrée,

Halina Bąkowska,

mgr chem. Ewa Beimcik,

Józefa Brzózka,

Krzysztof Dzierzgowski,

Alina Flegel,

Barbara Grabara,

Felicja Kwietniewska,

Teresa Kwietniewska,

Małgorzata Lech,

Barbara Mahlik,

Urszula Mądrecka,

Halina Napierała,

Mirosława Nowacka,

Czesława Ratajczak,

Teresa Stachecka,

Urszula Szymankiewicz,

Adam Tybiszewski,

Kazimiera Urbaniak,

Grzegorz Warsicki,

Teresa Wągrowska,

Czesław Winek,

Ewa Wyrwa,

Irena Zamiara,

Maciej Ziółkowski,

Anna Lewandowska,

Aleksandra Chwieralska,

Urszula Mikołajczak,

Lidia Smulska,

Irmina Gorączko,

Dorota Szaroleta,

Aleksandra Baranowska

mgr Ewa Wieczorek-Dziurla.

Obecni pracownicy Zakładu:

prof. dr hab. n. farm. Lucjusz Zaprutko,

dr hab. n. farm. Marek K. Bernard,

prof. dr hab. n. farm. Andrzej Gzella,

dr n. farm. Dorota Olender,

dr hab. n. farm. Anna Pawełczyk,

dr hab. n. farm. Barbara Bednarczyk-Cwynar,

dr n. farm. Justyna Żwawiak,

dr hab. n. farm. Jacek Kujawski,

mgr chem. Katarzyna Sowa-Kasprzak,

dr n. farm. Joanna Warguła,

mgr Hanna Pilarz,

Żaneta Wybierzyńska,

Magdalena Bryk.

mgr Nadolna Katarzyna

WYKAZ PRAC DOKTORSKICH WYKONANYCH W KATEDRZE:

Urszula Wrzeciono „Składniki chemiczne grzybni Inonotus obliguum” (1960)

Sylwester Bałoniak „Studia nad odwracalnym przekształcaniem N-aryloaminoftalimidów i 2-aryloftalazynodionów-1,4” (1961)

Irena Życzyńska „Składniki trójterpenowe i sterolowe nasion łubinu wąskolistnego” (1961)

Teresa Kubala „Składniki sterolowe i trójterpenowe ziela i nasion drapacza lekarskiego” (1965)

Urszula Kamińska-Thiel „Badanie składników obojetnych owoców tarniny Prymus spinosa L” (1968)

Bronisława Krzysztofik „Trójterpeny i sterole ostrożenia warzywnego � Cirsium oleraceum /L/ Scop” (1970)

Włodzimiera Turowska „Azotowe pochodne oleananu” (1970)

Henryka Matuszelewska-Błaszczak „Syntezy azotowych pochodnych taraksastanu” (1973)

Andrzej Mroczkiewicz „Poszukiwanie związków farmakologicznie czynnych wśród nitrowych i halogenowych pochodnych pirydazyny” (1973)

Ewa Melzer „Synteza metylofenylowych,karboksyfenylowych i naftylowych pochodnych pirydazyny” (1978)

Ewa Linkowska „Studia nad zachowaniem się C-nitro- oraz C,N-dinitropochodnych 3-chloroindazolu i indazolu w reakcjach z niektórymi aminami cyklicznymi i alifatycznymi” (1979)

Walentyna Niewęgłowska „Synteza N₁-aminometylowych pochodnych indazolu o przypuszczalnym działaniu farmakologicznym” (1980)

Andrzej Ostrowicz „Reakcje nukleofilowego podstawienia w układzie pirydazyny” (1986)

Marek K. Bernard „Synteza, struktura i właściwości fizykochemiczne pirazolokwasów i aminopirazoli” (1987)

Andrzej Gzella „Synteza i określanie struktury związków molekularnych 3,5-dinitro-indazolu i amin cyklicznych” (1993)

Anna Katrusiak „Synteza pochodnych pirydazyny o spodziewanych właściwościach farmakologicznych” (1993)

Krystyna Majewska „Otrzymywanie i właściwości chloro-N-nitroindazoli oraz ich wykorzystanie w syntezie 3-aminowych pochodnych” (1999)

Dorota Olender „Otrzymywanie i właściwości pochodnych dinitroimidazolu” (2006)

Anna Pawełczyk „Wspomagana mikrofalowo synteza zapachowych, heterocyklicznych analogów jasmonu” (2007)"

Wiktoria Zinczenko „Synteza pochodnych układów skondensowanej  
pirydazyny o przypuszczalnym działaniu biologicznym” (2007)

Barbara Bednarczyk - Cwynar „Synteza laktamowych i tiolaktamowych pochodnych kwasu
oleanolowego będących aktywatorami transportu przezskórnego” (2007)

Urszula Skierska „Substytucja  nukleofilowa w niektórych pochodnych pirydazyny i skondensowanej pirydazyny” (2009)

Justyna Żwawiak „Otrzymywanie i właściwości wybranych skondensowanych związków bicyklicznych z układem nitroimidazolu” (2011)

Jacek Kujawski „Synteza i właściwości biologiczne niektórych skondensowanych pochodnych pirazolu” (2013)

Marcin Kowiel „Badania struktury pochodnych 2-amino(imino)-1,3-tiazolidyn-4-onu o potencjalnym działaniu farmakologicznym oraz nowe narzędzia do analizy struktury kryształu materiałów bioorganicznych" (2015)

Joanna Warguła

 

 

WYKAZ PRAC HABILITACYJNYCH WYKONANYCH W KATEDRZE:

Irena Życzyńska „Studia nad składnikami chemicznymi lnianki” (1967)

Sylwester Bałoniak „N-nitrofenylowe pochodne hydrazydu maleinowego” (1968)

Lucjusz Zaprutko „Produkty chemicznych modyfikacji pochodnych kwasu oleanolowego i ich struktura” (1999)

Marek K. Bernard „Substytucja nukleofilowa atomu wodoru w azolach” (2001)

Andrzej Gzella „Badania struktury produktów chemicznych
przekształceń pochodnych kwasu oleanolowego oraz studia nad strukturą
kryształów triterpenoidów pochodnych oleananu” (2006)

Anna Katrusiak „Synteza i właściwości fizyko-chemiczne wybranych pochodnych diazynowych” (2007).

Jacek Kujawski "Interakcje aktywnych biologicznie systemów azolowych w otoczeniu chemicznym - studia obliczeniowe" (2020).

Barbara Bednarczyk Cwynar

Anna Pawełczyk (2023)